خود ارزیابی

خودارزیابی

خودارزیابی EFQM  ، یک بازنگری جامع و منظم از فعالیت‌ها و عملکرد یک سازمان با استفاده از مدل تعالی سازمانی EFQM می باشد.

روش های خودارزیابی سازمان بر مبنای مدل تعالی سازمانی EFQM  شامل خود ارزیابی به روش پرسشنامه EFQM ،  کارگاهی ، پروفرما ، شبیه سازی جایزه و روش های تلفیقی خود ارزیابی می باشد

در خودارزیابی نقاط قوت و فرصت های بهبود بصورت نظامند توسط پرسنل آموزش دیده  مشخص می نماید . در فرآیند خود ارزیابی EFQM ، سازمان تصویر خود را مشاهده می نماید

چگونه نقاط قوت و فرصت های بهبود سازمان را شناسایی نماییم ؟

روش های خود ارزیابی EFQM چه می باشند ؟

کدام روش خودارزیابی EFQM برای سازمان ما مناسب تر می باشد ؟

روش های خودارزیابی EFQM

روش های خود ارزیابی که سازمان‌ها می‌توانند از آنها یا از ترکیبی از آنها برای ارزیابی عملکرد خود و دستیابی به نقاط قوت و فرصت های بهبود استفاده نمود، عبارتند از :

خودارزیابی EFQM با روش پرسشنامه‌ ( رویکرد پرسشنامه EFQM  )

خودارزیابی

انواع پرسشنامه های مورد استفاده جهت خودارزیابی EFQM :

-پرسشنامه اختصاصی که با توجه به بخش های مختلف سازمان و معیارهای مدل تعالی سازمانی توسط تیم خود ارزیابی طراحی می گردد .

-پرسشنامه استاندارد ، با سوالاتی مشخص با توجه به معیارهای مدل تعالی سازمانی که توسط EFQM پیشنهاد شده است .

جهت اطلاع از مراحل پیاده سازی خودارزیابی پرسشنامه بر روی پیاده سازی خودارزیابی تعالی کلیک نمایید.

مراحل پیاده سازی خودارزیابی

مزایای رویکرد خودارزیابی EFQM با روش پرسشنامه EFQM

سرعت و سهولت در استفاده رویکرد پرسشنامه

مشارکت بسیاری از افراد در سطوح سازمان در فرآیند خود ارزیابی پرسشنامه

دریافت بازخوردها از بخش ها و سطوح مختلف سازمانی

دانلود فایل پرسشنامه EFQM از طریق لینک زیر امکان پذیر می باشد برای دانلود پرسشنامه EFQM بر روی دکمه زیر کلیک نمایید

پرسشنامه تعالی سازمانی

خودارزیابی EFQM  با رویکرد کارگاهی

مزیت خودارزیابی با رویکرد کارگاهی ، مشارکت فعال مدیران و افراد کلیدی اجرا کننده خودارزیابی EFQM می باشد اعضا تیم مدیریتی در فرآیند خود ارزیابی مسئول جمع‌آوری داده‌ها و ارائه شواهد جمع‌آوری‌شده در جلسه  می‌باشند. این کار آغازی برای دستیابی به اتفاق نظر در تیم خود ارزیابی می باشد . تجربه نشان داده است که حداقل دو نفر از کارکنان که به عنوان ارزیاب، کاملاً آموزش دیده باشند، برای تسهیل این فرآیند مورد نیاز هستند.

در حالت ایده آل ، یکی از ارزیابان باید از واحدی باشد که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و ارزیاب دیگر از سایر بخش‌های سازمان و یا سازمانی دیگر، مثلاً یک مشاور مدیریت در فرآیند خود ارزیابی باشد .

اجزای فرآیند رویکرد کارگاهی عبارتند از: آموزش، جمع‌آوری داده‌ها، کارگاه امتیازدهی تهیه برنامه های بهبود و بازنگری نحوه پیشرفت برنامه های اجرایی  .

مزایای رویکرد کارگاهی

روش عالی برای آشنایی  تیم مدیریت  به مدل تعالی EFQM و کسب تعهد در اجرای مدل تعالی سازمانی EFQM

فرصت تیم سازی برای تیم مدیریت بوجود می آید .

تعیین نقاط قوت و فرصت های بهبود با بحث و تبادل نظر بین اعضای تیم مدیریت

توافق مدیران به خروجی های فرآیند خودارزیابی EFQM ، الویت بندی برنامه های بهبود و برنامه های اجرایی بهبود ها و احساس مسئولیت آنها .

از نقاط قوت و فرصت های بهبود  فهرستی بوجود آمده که باعث ایجاد برنامه های اجرایی می گردد

 رویکرد فرآیند خودارزیابی EFQM  ، پروفرما

یکی از راه‌های کاهش حجم کار، در مقایسه با رویکرد شبیه‌سازی جایزه، رویکرد پروفورما می باشد . به عنوان مثال، یک صفحه برای هر یک از زیر معیارهای مدل تعالی سازمانی EFQM در نظر گرفته و توضیحات داده شده درباره اجزای زیر معیارها در بالای صفحه و نکات راهنما ( زمینه های قابل بررسی )  به آن در زیر توضیحات مزبور درج گردد. بقیه صفحه به بخش‌هایی برای ذکر موارد نقاط قوت و زمینه‌های قابل بهبود و شواهد عینی تقسیم می‌شود.

مستندات خود ارزیابی را می‌توان توسط افراد یا تیم هایی در درون سازمان فراهم نمود و توسط ارزیابان آموزش دیده مورد ارزیابی قرار داد و یا گروه مزبور می‌تواند فعالیت ارزیابی را بر اساس مسئولیت‌هایش انجام دهد.

برای بررسی نتایج خود ارزیابی می‌توان از گروه‌های خارج از سازمان نیز استفاده نمود. برای سازمان‌های بزرگتر که شامل چندین واحد هستند، می‌توان اطلاعات واحدهای مختلف را جمع‌آوری نموده و نقاط قوت و زمینه‌های قابل بهبود مشترک را مشخص نمود.

مزایای رویکرد پروفرما

فرآیند جمع آوری اطلاعات ، مستنداتی مبتنی بر واقعیت فراهم می نماید

رویکرد پروفورما نقاط قوت و فرصت های بهبود فهرست می نماید

رویکرد پروفورما از لحاظ دقت ، نزدیک به روش شبیه سازی جایزه می باشد

در رویکرد پروفرما بسیاری از افراد در سطوح و بخش های مختلف سازمان در فرآیند جمع آوری اطلاعات مشارکت می نمایند

عموما خود ارزیابی با رویکرد پروفورما بصورت تلفیقی با روش کارگاهی اجراء می گردد .

رویکرد خودارزیابی EFQM با روش شبیه‌سازی جایزه

این رویکرد ارزیابی بر مبنای مدرکی با عنوان ” اظهارنامه ” می باشد. پس از تهیه اظهارنامه، یک گروه آموزش‌دیده از ارزیابان آن را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. برای ارزیابی یک واحد می‌توان ارزیابان را از سایر بخش‌ها یا واحدهای فرعی سازمان بکار گیرد. اگر کل سازمان مشمول ارزیابی قرار می‌گیرد، می‌توان از برخی از ارزیابان خارجی نیز استفاده کرد

امتیازدهی در رویکرد خود ارزیابی شبیه سازی جایزه بر اساس منطق رادار می باشد.

مزایای خودارزیابی EFQM با رویکرد شبیه سازی جایزه

رویکرد شبیه سازی جایزه  روشی سریع و موثر برای انعکاس عملکرد سازمان می باشد

رویکرد شبیه سازی جایزه  نقاط قوت و فرصت های بهبود سازمان را مشخص می نماید.

رویکرد شبیه سازی جایزه  امتیاز دقیق سازمان را مشخص می نماید

بازدید محل و ارائه گزارش بازخور ارزیابی توسط تیم ارزیاب ، دو گام دارای ارزش افزوده و سودمند می باشد

رویکرد شبیه سازی جایزه  یک فرصت عالی برای مشارکت و ارتباطات سازمانی در طی فرآیند جمع آوری اطلاعات ایجاد می نماید

رویکرد شبیه سازی جایزه یک راه آسان بمنظور مقایسه فرآیند ها و نتایج با بهترین های صنعت میباشد .

رویکرد تلفیقی خود ارزیابی

سازمان می تواند هر یک از رویکرد های خود ارزیابی EFQM  را بصورت تلفیقی استفاده نمایند

رویکرد پرسشنامه -کارگاهی  و رویکرد پروفرما – کارگاهی مهمترین رویکرد های تلفیقی مورد استفاده در فرآیند خود ارزیابی EFQM می باشد

جهت انتخاب مناسب ترین رویکرد خودارزیابی EFQM برای سازمان خود باید به نکات زیر توجه نمود :

وضعیت استقرار سیستم ها و مدل های مدیریتی در سازمان ، در صورتی که سازمان موضوعات مدیریتی را به تازگی استقرار نموده است پیشنهاد می گردد روش خود ارزیابی پرسشنامه  یا پرسشنامه کارگاه جهت خود ارزیابی استفاده گردد .

وضعیت  سطوح مشارکت کنندگان در فرآیند خودارزیابی نظیر : رده مدیران یا تمامی کارکنان در فرآیند خودارزیابی EFQM

پس از انجام خودارزیابی تعالی سازمانی به یکی از روش های فوق ، گزارش خودارزیابی تعالی باید توسط ارزیابان تعالی آماده شود ، فرصت های بهبود شناسایی شده در فرآیند خودارزیابی EFQM الویت بندی شده و با توجه به صلاحدید مدیریت برنامه ریزی و اجراء می شود.