کالیبراسیون حجمی،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

کالیبراسیون حجمی:

این روش قابل اجرا برای ظروف حجمی با ظرفیت اسمی ml 1/0 تا ml 10000 کاربرد دارد. پیپت های ژوژه ،پیپت های مدرج،بورت ها،بالن های ژوژه واستوانه های مدرج را می توان از این طریق کالیبره کرد.این متد برای تست لوازم حجمی با ظرفیت زیر ml 1/0 از قبیل micro-glassware کاربرد ندارد.

مواد وتجهیزات

۱- شیشه آلات حجمی ذکر شده در قسمت فوق
۲- ترازوی حساس با دقت ml 1/0
3- ترمومتر با دقت С° ۱/۰ ±
۴- فشارسنج با خطای اندازه گیری حداکثر kpa 1
5- رطوبت سنج
۶- آب مقطر به میزان حداقل ml 500 با کیفیت حداقل ۳
۷- ارلن مایر ( جهت دریافت مایع برای کالیبراسیون پیپت و بورت (
۸- گیره و پایه ( برای کالیبراسیون پیپت و بورت(
۹- پارجه بدون پرز یا ( کاغذ صافی معمولی (
۱۰- میکروپیت
۱۱- کرنومتر

ظروف شیشه ای پیش از استفاده باید کاملا تمیز و خشک باشد. درصورت آلودگی ظروف باید آنها را با محلول قلیایی پرمنگنات پتاسیم شامل مخلوطی برابر سدیم هیدروکسید M 1 و g/l30 پتاسیم پرمنگنات به مدت یک ساعت تمیز کرده و MnO2 باقی مانده را با اگزالیک اسید رقیق یا هیدروکلریک اسید رقیق پاک کرد.

زمان انتظار و زمان تحویل مایع ( آب ) درون ظرف شیشه ای را باید در نظر گرفت و سریعتر از زمان درج شده روی ظرف نباید مایع ( آب ) را خالی کرد .

دما و شرایط محیطی که کالیبراسیون در آن انجام می گیرد باید دقیقا لحاظ شود. رطوبت نسبی محیطی باید بین۸۵% تا ۳۵% باشد. دمای محیط باید بین С° ۱۵ تا С° ۳۰ با خطای С° ۵/۰± باشد.

لوازم باید یک تا دو ساعت باید در شرایط محیطی که می خواهیم آنها را کالیبره کنیم جهت رسیدن به تعادل دمایی باقی بمانند.
ظروف شیشه ای بوروسیلیکات نباید در معرض موادی چون فسفریک اسید داغ، قلیا های داغ و قوی و هیدروفلوریک اسید قرار گیرند. همچنین نباید در دمایی بیش از С°۱۵۰ خشک شوند.

کلاس بندی ظروف شیشه ای حجمی در آزمایشگاه

ظروف حجمی آزمایشگاه به طور کلی به دو کلاس اصلی تقسیم بندی می شوند که شامل کلاس A و B است. ظروف کلاس A دارای صحت بیشتر و تولرانس کمتر هستند در مقابل ظروف کلاس B دارای صحت کمتر و تولرانس بیشتری می باشند لوازم شیشه ای کلاس A دارای گواهی تایید به ( certificate ) از شرکت سازنده می باشند که معمولا ارجاع به استاندارد های معتبر ASTM یا Din یا ISO دارد.

کالیبراسیون حجمی ،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

EX یاIN

براساس نوع ساخت و طراحی، ظروف شیشه ای آزمایشگاه به دو گروه to contain TC و to deliver TD تقسیم بندی می شوند. ظروفی که به عنوان TC تقسیم بندی می شوند هنگامی که تا خط کالیبره پر شوند دقیقا شامل مقدار مشخصی از مایع هستند.
ظرفی که برروی آنها عبارت TD حک شده هنگامی که با روش صحیح مایع درون آنها خالی شود مقدار مایع انتقال داده شده مقدار اسمی آنها ( با در نظر گرفتن تولرانس) خواهد بود.

به عنوان مثال بالن ژوژه ml 500 که برروی آن عبارت TCحک شده است اگر تا خط نشانه پرشود دارای مقدار ml 500 ( با در نظر گرفتن تولرانس) مایع است.

اگر این ظرف را خالی کنیم حجمی که انتقال می دهد کمی کمتر از ml 500 خواهد بود.

در صورتی که اگر بالن ژوژه ml 500 TD داشته باشیم حجمی که انتقال می دهد مقدارml 500 خواهد بود.

برمبنای استاندارد بین المللی به جای عبارت TC از IN و به جای عبارت TD از EX استفاده می شود.

محدوده خطا

دریک وسیله حجمی که دارای تعدادی خطوط مدرج است، محدوده خطا می تواند در هر کدام

از خطوط رخ دهد به طور مثال در یک مزور ml 10 که دارای محدوده خطا ml 100± است حجم

ml 10 می تواند محدوده ای بین ml 00/9 تا ml 00/11 داشته باشد.

زمان تحویل (delivery time)

حداقل زمانی که باید برای خالی کردن یک ظرف شیشه ای حجمی از مایع درنظر گرفت

را زمان تحویل می گویند که به دلیل وجود کشش سطحی بین آب و مولکولهای سطح

شیشه است این عدد برحسب ثانیه برروی لوازم حجمی درج شده است.

حجم اسمی

حجم کاری یک ظرف شیشه ای حجمی یا مقدار حجمی که توسط کارخانه بر روی آن درج شده است مثلا یک بورت ml 50 یا یک بالن ژوژه ml 100 به ترتیب دارای حجم های اسمی ml 500 و ml 100 هستند.

کالیبراسیون حجمی،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

روش کار:

بورت ( کالیبره شده برحسب حجمی که تحویل می دهد( EX) )
* دمای آبی که در محیط کالیبراسیون به تعادل دمایی رسیده را توسط ترمومتر ثبت می کنیم. دمارا در محاسبات نهایی وارد کنیم.
* ظرف توزین مناسبی جهت وزن مقدار آب درون بورت انتخاب می کنیم. بهتر است از این مورد از ارلن مایر استفاده شود اگر در فضایی با رطوبت خیلی کم کار می کند جهت جلوگیری از تبخیر سطحی آب بهتر است سطح داخلی ارلن مایر پس از استفاده کمی مرطوب باشد ( با استفاده از یک پنبه خیس سطح داخلی آنرا نم دار کنید) سپس بلافاصله باید ارلن مایر را توزین کرده و عدد به دست آمده را در محاسبات نهایی وارد کنید . ۱ w ( با یک صفحه پلاستیکی باید در ارلن مایر را پوشاند)

کالیبراسیون حجمی،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

* بورت مورد نظر را به طور عمودی به پایه وصل کنید.
* بورت را تا mm 5 بالای صفر آن از آب پر می کنیم. پس بشر آن را باز می کنیم تا آب تا حجم اسمی خالی شود.
* پس از پر کردن اولیه ممکن است حبابهای هوای کوچکی درقسمت انتهای بورت باقی بمانند که باید با زاویه دار کردن بورت و ضربات نوک انگشت آنها را خارج کرد.

* مجددا بورت را mm 5 بالاتر از صفر آن پر می کنیم. دقت شود در این مرحله باید به آرامی و با بازکردن شیر بورت مقعر آْب را برروی سطح بالایی سطح صفر تنظیم کرد. در این حالت بالاتر از صفر بورت نباید آغشته به مایع باشد در این صورت باید توسط یک کاغذ صافی بریده شده به ابعاد مناسب ، سطح داخلی بورت را خشک کرد.

* در بورتهایی که نوار shcellbach برروی آنها رسم شده نقطه صفر بورت باید در محل تلاقی دو نوک پیکان از قسمتهای بالا و پایین باشد.
* در این مرحله آب درون بورت را تا mm 5 بالاتر از حجم اسمی درون ظرف توزین ( ارلن مایر) خالی می کنیم بشر بورتها باید کاملا باز بوده و نوک بورت هیچ گونه تماسی را با ظرف توزین نداشته باشد.
* بعداز گذشت ۳۰ ثانیه (delivery time) تقعر مایع را دقیقا برروی مقدار حجم اسمی بورت قرار می دهیم.

دراین مرحله باید شیر بورت را به آرامی تنظیم کرد تا مایع قطره قطره خارج شود قطرات انتهایی نوک بورت

را با تماس ظرف توزین با نوک بورت از آن خارج می کنیم. ( این مرحله بهتر است به دلیل جلوگیری از تبخیر

سطحی سریع انجام شود یا حتی درب ارلن مایر را باید مسدود کرد.)
* وزن ظرف توزین به همراه مایع درون آنرا ثبت می کنیم. ۲ w ( عدد بدست آمده را در محاسبات نهایی واردکنید.)

کالیبراسیون حجمی ،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

تذکرات:

بهتر است پرکردن بورت را توسط یک پیپت با لوله جانبی بلند انجام دهیم.

به دلیل جلوگیری از خطا نباید وزن مایع توزین را با صفر کردن ترازو محاسبه کرد بلکه اختلاف

مقدار وزن خالی ظرف توزین و ظرف توزین به همراه مایع، وزن مایع خواهد بود.
سرعت عمل و تکرار نتایج جهت بدست آوردن مقدار مطلوب می تواند موثر باشد.

پیپت های ژوژه و مدرج ( EX)
* دمای آب را با ترمومتر اندازه گیری می کنیم . دمای را در محاسبات نهایی وارد کنید.
* وزن ظرف توزین ( ارلن مایر) کوچک را ثبت می کنیم. ( w1 عدد بدست آمده را در محاسبات نهایی واردکنید.)
* پیپت را به طور عمودی به گیره آزمایشگاهی متصل می کنیم.
* توسط پوار ، پیپت را mm 5 بالاتر از خط مدرج بالای آن ( ظرف اسمی ) از مایع پرمی کنیم.

* سطح خارجی نوکی پیپت را توسط کاغذ صافی کاملا خشک می کنیم.

* توسط خارج کردن مایع به آرامی تقعر را بر روی بالاترین خط مدرج پیپت برقرار می کنیم.در این مرحله هم قطرات چسبیده به نوک پیپت را با کاغذ صافی پاک می کنیم.
* در حالی که نوک پیپت به سطح داخلی ظرف توزین اتصال دارد را به آرامی خارج می کنیم.وقتی مایع به منطقه وقفه
( ثابت) نوک پیپت رسید باید چند ثانیه فرصت داده delivery time و نوک پیپت را کاملا توسط سطح داخلی ظرف
توزین از قطرات مایع پاک کنیم.( این مرحله را باید در حالتی انجام داد که مواد به انتهای پیپت متصل نباشد و خالی شدن مایع درون پیپت کاملا با جاذبه زمین صورت گیرد.)
* وزن ظرف توزین را در مرحله دوم ثبت می کنیم. ۲ w ( عدد بدست آمده را در محاسبات نهایی واردکنید.)

کالیبراسیون حجمی،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

بالن ژوژه EX

* دمای آب را توسط ترمومتر ثبت می کنیم. ( دما را در محاسبات نهایی واردکنید.)
* بالن ژوژه های EX پیش از آنکه وزن اولیه از آنها گرفته شود نباید خشک باشند به این

منظور ابتدا چند قطره آب مقطر را طوری درون بالن ژوژه می ریزیم که قسمت بالایی خط

مدرج آن خیس نشود سپس با تکان دادن تمام سطوح داخلی بالن ژوژه را مرطوب می کنیم.

می توان این کار را به طریق دیگر نیز انجام داد یعنی ابتدا بالن ژوژه را توسط آب مقطر تا خط

نشانه پرکرده و سپس کاملا خالی می کنیم برای اطمینان از خالی شدن بالن ژوژه آنرا چند

بار تکان می دهیم تا همه آب خارج شود در این قسمت بایک قطعه کاغذ صافی سطح داخلی

بالن ژوژه را از نوک آن تا خط نشانه کاملا خشک می کنیم در حالی که زیر خط نشانه تاکف

بالن ژوژه مرطوب باقی خواهد ماند.
* بالن ژوژه مرحله بالا را به سرعت توزین می کنیم.

W1

* جهت جلوگیری از تبخیر رطوبت داخل بالن ژوژه پس از توزین به سرعت در آن را توسط یک ورقه مسطح پلاستیکی مسدود می کنیم.
* حدود mm 5 بالاتر از خط نشانه بالن ژوژه را از آب مقطر پر می کنیم.( توسط پیپت آب مقطر )
* با استفاده از یک سمپلر مقدار اضافی آب مقطر را آنقدر خالی می کنیم تا تقعر مایع بر روی خط نشانه برقرار شود ( قسمت های خیس بالاتر از خط نشانه را با استفاده از برش های مناسبی از کاغذ صافی خشک می کنیم.(
* وزن بالن ژوژه به همراه آب مقطر درون آنرا ثبت می کنیم.

W2

کالیبراسیون حجمی،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

بالن ژوژهIN

تمامی مراحل بالا برای بالن های ژوژه IN قابل انجام است فقط باید در نظر داشت که بر خلاف بالن ژوژه های EX باید بالن ژوژه های IN کاملا خشک باشند لذا مرطوب کردن آنها نباید انجام شود و وزن w1 آنها را مستقیما و بر مبنای ظرف خشک محاسبه می کنیم.

استوانه مدرج

براساس نوع استوانه مدرج IN یا EX باید طبق دستورالعمل های بالا کالیبراسیون آنها استفاده کرد.

کالیبراسیون حجمی ،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

برقراری تقعر صحیح آب مقطر با خط نشانه
تقعر صحیح جهت قرائت هنگامی برقرار می شود که پایین ترین نقطه تقعر آب مقطر

مماس برسطح بالایی خط حجمی باشد. در این حالت خط دید باید منطبق برسطح بالایی

خط بالایی خط حجمی باشد به جهت بهتر دیده شدن تقعر آب مقطر بهتر است یک تکه کاغذ

تیره آبی یا مشکی دقیقا در راستای دید و در پشت ظرف گرفته شود. در این حالت تقعر آب مقطر

به رنگ کاغذ تیره در خواهد آمد و کاملا مشخص می شود.

عملیات توزین

در عملیات کالیبراسیون ظروف حجمی ۲ بار توزین وجود دارد E I یا w1 وزن ظرف توزین خالی است

و IL یا w2 وزن ظرف توزین پرشده توسط آب مقطر است IL و E I باید در شرایط یکسانی توزین شوند

لذا صفر کردن ترازو جهت بدست آوردن وزن آب مقطر خالص درون ظرف توزین لازم نیست.

ارزیابی و محاسبات

تعداد دفعات لازم برای تست بستگی به مهارت کاربردارد . به طور کلی برای ظروف حجمی

IN یک بار و برای ظروف EX میانگین ۳ بار اندازه گیری کفایت می کند براساس استاندارد های موجود

، حجم وسایل شیشه ای حجمی در ۲۰ °C و بر اساس روش وزنی از رابطه زیر محاسبه می شود:

کالیبراسیون حجمی ،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

که در این فرمول : V20 : حجم ظرف شیشه ای در دمای °C20 است.

W1 : وزن ظرف توزین خالی
W2 : وزن ظرف توزین به همراه آب مقطر درون آن
PW : دانسیته آب مقطر در دمای t ( قابل محاسبه در جداول ارائه شده)
PA : دانسیته هوا بر حسب mg / ml در دما و فشار اتمسفر ی تست ( قابل محاسبه در جداول ارائه شده)
PB : دانسیته وزنه کالیبراسیون مورد استفاده برای کالیبره کردن ترازو که معمولا g/ml 8 است.
γ : ضریب انبساط حجمی ظرف مورد سنجش بر حسب -۱ °C که وابسته به جنس ظرف می باشد.
مقدار ضریب برای شیشه های بورو سلیکات ۳/۳ برابر °C -16-10 ×۹/۹ برای شیشه های بوروسلیکات ۵ برابر °C -16-10 ×۱۵ و برای شیشه های Soda-Lime برابر °C -16-10 ×۲۷ می باشد.
t : دمای آب مقطر استفاده شده برای کالیبراسیون
به جهت سهولت در محاسبات معمولا از فرمول زیر به شکل خلاصه و با ضریبی به نام فاکتور Z استفاده می شود.

کالیبراسیون حجمی ،برگه کالیبره،ظروف حجم سنجی،شیشه آلات کالیبره،گواهینامه

مقدار فاکتور Z را به سهولت می توان از جداول ارائه شده در دمای آب مقطر و فشار هوای مورد تست استخراج کرد.

تذکر:

اصولا روش های کالیبراسیون جهت مشخص کردن میزان خطایی است که ابزاراندازه گیری از خود نشان می دهد لذا باید در گرارش این میزان خطا حتما ذکر شود .

میزان خطای یک ظرف حجمی برابر با اختلاف مقدار حجم اسمی ظرف با مقدار محاسبه شده

از طریق فرمول V20 خواهد بود این مقدار خطا با علامت مثبت یا منفی نشان داده خواهد شد.

به عنوان مثال اگر در یک بالن ژوژه ml 01/0 بیشتر ( حجم اسمی) خود ظرفیت دارد لذا میزان خطای ما ml 01/0+ خواهد بود.
تذکر: کالیبراسیون لوازم شیشه ای حجمی در دمای °C 20 خواهد بود که این مساله در Z فاکتور

خود را نشان می دهد یعنی ما در هر دمایی که عمل کالیبراسیون را انجام دهیم با مشخص کردن

دمای شرایط کار و پیدا کردن فاکتور Z ، حجم نهایی را برحسب دمای °C 20 ) 20 ( V محاسبه خواهیم کرد.

برای گزارش کالیبراسیون می توان از جدولی همانند زیر استفاده کرد.

۱- نوع ظرف ۲- حجم ml 3 – حجم V20 4- نوع کالیبراسیون IN Ex or 5- دمای محیط برحسب °C

6- دمای آب مقطر برحسب °C 7- میزان خطا ۸- نام کالیبره کننده ۹- تاریخ ۱۰- شماره ظرف
تذکر: دوره کالیبراسیون ظروف شیشه ای حجمی آزمایشگاه در کلاس A بسته به نوع کاربرد و حجم استفاده بین ۱ تا ۳ سال خواهد بود.

منبع: http://pyrexfan.com

کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی

کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی برای دستیابی به نتایج دقیق توزین ضروری است

حال این سوال پیش می آید که اگر ترازوی شما کالیبره نشده باشد، آیا اندازه گیری وزن با آن قابل اعتماد است؟

نادیده گرفتن این فعالیت مهم خدماتی، اندازه گیری را به حدس و گمان تبدیل می کند.

به عبارت دیگر، توزین با ترازوی کالیبره نشده، سهل انگاری است.

برای آشنایی هرچه بهتر با فرآیند کالیبراسیون ترازوهای آزمایشگاهی با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

-منظور از کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی چیست؟

ترازوها با گذشت زمان دقت اولیه خود را از دست می دهند؛
این نتیجه سایش و فرسودگی طبیعی ناشی از استفاده مداوم و عوامل خارجی مانند شوک های مکانیکی است.

این موضوع ممکن است منجر به تخریب نسبتاً سریع یا زوال در مدت زمان طولانی تری گردد.

کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی (Laboratory Balance Calibration) در ترکیب با برنامه ای دوره ای از آزمایش های مکرر، طول عمر ترازوی شما و دقت توزین آن را تا حد زیادی افزایش می دهد.

به زبان ساده، کالیبراسیون یک مقایسه کمی است.

برای بررسی خواندن ترازو، یک وزنه مرجع را روی صفحه قرار می دهند.

وزنی که از روی ترازو می خوانند را یادداشت می کنند.

این کار را با وزنه های مرجع دیگر هم انجام می دهند.

خوانش های متفاوت حاصل از اندازه گیری وزنه های مرجع با وزن های متفاوت را ثبت و آن ها را با مقدار مرجع مقایسه می کنند.

در پایان فرآیند کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی، از نحوه کار ترازو گزارشی تهیه می کنند.

سپس تلرانس ها (درصد خطا) اعمال شده و در نهایت می توان ترازو را تایید و یا رد کرد.

خطا به معنی تفاوت بین مقدار اندازه گیری شده (خوانش) و مقدار واقعی (وزن مرجع) می باشد.

 -مزایای کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی چیست؟

مزایای کالیبراسیون که یک سازمان و کارشناس مجاز آن را انجام می دهد، عبارت اند از:

صرفه جویی در هزینه: تجهیزات کالیبره شده امکان تصمیم گیری صحیح را فراهم و از اتلاف وقت، کار مجدد یا بازتولید محصول جلوگیری می کنند.

اندازه گیری های قابل اعتماد: استفاده از تجهیزات کالیبره شده اطمینان می دهد که
اندازه گیری های انجام شده در یک مکان با اندازه گیری های انجام شده با ترازوی دیگر و در مکان دیگر سازگار هستند.
نتایج حاصل از هر ترازویی در این فرآیند و همچنین محصول نهایی، دقیق و قابل اعتماد خواهد بود.

انطباق: کالیبراسیون نیازمندی های ممیزی های داخلی و خارجی را رفع می کند.

شناسایی تجهیزات مستهلک: همه تجهیزات در طول زمان مستهلک و بنابراین دچار خطا می شوند.
اگرچه این خطا همیشه قابل حذف نیست؛ اما می توان آن را از طریق کالیبراسیون دوره ای تشخیص داد.

بهبود فرآیند و سودآوری: تفسیر نتایج کالیبراسیون با توجه به تلرانس های تعریف شده،
باعث بهبود فرآیندها و در نهایت افزایش سودآوری می شود

3# هر چند وقت یک بار باید ترازوی خود را کالیبره کنیم و کالیبره نشدن چه خطراتی دارد؟

گواهی کالیبراسیون نتایج را در زمان انجام کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی گزارش می کند.

در بسیاری از موارد، شخص مسئول فرض می کند که کالیبراسیون برای یک سال معتبر است و
این موضوع منجر به اشتباه می شود که فاصله تا کالیبراسیون بعدی به مدت یک سال بوده و
در این مدت نیازی به کالیبراسیون مجدد نمی باشد.

در حالت ایده آل، فواصل کالیبراسیون بر اساس یک روش مبتنی بر ریسک تعریف می شوند.

به عنوان مثال، احتمال به وجود آمدن مشکل و تأثیر آن بر روی فرآیند چقدر خواهد بود؟

یک ضربه محکم به احتمال زیاد یک ریسک بالا است که فاصله کالیبراسیون را کوتاه تر می کند و
همین طور شرایط ثابت و پایدار و نگهداری مناسب از ترازو، احتمال ریسک را کاهش داده و
امکان افزایش فواصل زمانی کالیبراسیون را فراهم می کند.

چشم پوشی از کالیبراسیون پرخطر است.

هزینه ها و خطرات پنهان مرتبط با ترازوی کالیبره نشده می تواند بسیار بیشتر از هزینه کالیبراسیون باشد.

استفاده از تجهیزات غیر کالیبره شده می تواند در تولید منجر به مشکلات زیر شود:

• توقف برنامه ریزی نشده
• کیفیت پایین محصول
• دوباره کاری و تولید مجدد محصول

تغییرات محیطی همچنین می توانند منجر به خطای ناشناخته یا افزایش خطاهای تصادفی شوند که دقت عملکرد ترازو را کاهش می دهند.

کالیبراسیون برنامه ریزی شده دوره ای همراه با آزمایش های معمول، بهترین راه برای کاهش خطرات مرتبط با کالیبراسیون است.

 تلرانس های لازم برای کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی

تلرانس ها تعیین می کنند که آیا یک ترازو به اندازه کافی خوب عمل می کند تا
مجموعه خاصی از الزامات فرآیند را برآورده می کند یا خیر؟

تلرانس ها معیارهایی را برای رد یا تایید مجوز ترازو، تعیین می کنند.

این تلرانس ها بسیار زیاد بوده و به راحتی الزامات ترازوی آزمایشگاهی را در هنگام توزین، در پایین ترین محدوده اندازه گیری برآورده می کنند.

تلرانس های شرکت سازنده

تلرانس های شرکت سازنده تضمین می کنند که تجهیزات با مشخصات سازنده مطابقت دارند یا نه.

از آن جایی که این تلرانس ها الزامات خاص فرآیند کاربری ترازو را در نظر نمی گیرند؛
بنابراین برای بهبود فرآیند توزین مناسب نیستند.

تلرانس های فرآیند

تلرانس های فرآیندهای خاص که کاربر آن ها را تعریف کرده است،
از بهبود فرآیند و صرفه جویی در مواد، کاهش ضایعات و کار مجدد پشتیبانی می کنند؛
بنابراین، برای اندازه گیری در یک کاربرد مجاز برای تجارت، باید علاوه بر تلرانس های قانونی، تلرانس های فرآیندها را نیز اعمال کنند.

الزامات قانونی از مصرف کنندگان حمایت می کنند؛ اما الزامات خاص تولیدکننده را در نظر نمی گیرند.

بهینه سازی تلرانس های فرآیند که برای ابزارهای اندازه گیری اعمال می شوند،
می تواند تأثیر زیادی بر سودآوری فرآیند داشته باشد.

1.    

عملیاتی که در شرایط مشخص، در مرحله اول، رابطه ای بین مقادیر کمیت با عدم قطعیت های اندازه گیری که توسط استانداردهای اندازه گیری ارائه شده، برقرار می کند و
در مرحله دوم، از این اطلاعات برای ایجاد رابطه ای برای به دست آوردن دقت نتیجه اندازه گیری استفاده می کند.

2.   تنظیم

تنظیم، مجموعه ای از عملیات انجام شده بر روی یک دستگاه اندازه گیری است؛
به طوری که نمایشگر دستگاه هنگام اندازه گیری، خطای کمیت وزن را اصلاح کند.

ترازوی من برای استفاده تجاری مجاز است، آیا باید آن را برای استفاده در آزمایشگاه کالیبره کنم؟

هدف اندازه گیری قانونی، تضمین تجارت منصفانه و حمایت از مصرف کنندگان است.

هنگامی که ترازو در تجارت یا تحت استفاده مصرف کننده در شرایط قانونی استفاده می شود،
باید مطابق با مقررات محلی وزن سنجی تنظیم، تأیید و مهر و موم شود.

برای ارزیابی نتایج آزمایش و به کارگیری معیار انطباق/عدم انطباق، الزامات قانونی و استانداردهای ملی و بین المللی را مدنظر قرار دهید.

این الزامات تلرانس های بالایی را مجاز می دانند، به این معنی که ممکن است موجب از دست رفتن مواد تولیدی شوند.

شما می توانید با به کار گیری یک تکنسین مجاز و کالیبره ترازو و همین طور با اعمال تلرانس های فرآیندی خود از هدر رفت مواد تولیدی جلوگیری کنید.

به طور خلاصه، شما طبق قانون موظف به کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی نیستید؛ اما انجام این کار به نفع شماست.

7# چرا عدم قطعیت اندازه گیری بسیار مهم است؟

واقعیت این است که کالیبراسیون ترازوی آزمایشگاهی بدون عدم قطعیت اندازه گیری بی معنی است.

عدم قطعیت اندازه گیری بخش جدایی ناپذیر هر کالیبراسیون است.

عدم قطعیت بر نتیجه گیری یک اندازه گیری موثر است.

اگر در گواهی گزارش نشده باشد، کالیبراسیون ناقص می باشد.

عوامل عدم قطعیت اندازه گیری می توانند از خود ترازو، وزنه مرجع مورد استفاده برای کالیبراسیون، محیط، اپراتور و سایر منابع ناشی شوند.

https://namatek.com:منبع

دستگاه تورم سنج خطی

دستگاه تورم سنج خطی

 تورم سنج خطی، روش بسیار مؤثری برای بررسی برهم کنش های بین سیالات آبی و کانی های حاوی رس های واکنشی مانند شیل تحت شرایط محرک، در حالی که سیال در حال حرکت است، به شمار می رود. از ویژگی های تورم مشاهده شده برای پیش بینی و یا اصلاح مشکلات غیر قابل پیش بینی استفاده می شود. این دستگاه تغییرات به وجود آمده در برهمکنش رس/ سیال را برای دوره های زمانی کوتاه و بلند مدت نشان می هد.(شکل3-13)

شکل(3-13) نمای دستگاه تورم سنج خطی( Linear Swelling Meter)

 برای این کار نمونه ای از شیل های مورد بررسی را بصورت پودر در آورده ومجددا" بوسیله دستگاه متراکم ساز( قرص ساز) پودر نمونه را به اندازه ای یک قرص 10 یا 15 گرمی طوری که درون سل های دستگاه تورم سنج جای گیرد در می آوردند. (شکل3-14) سپس مطابق با شکل(3-15) محفظه یا جای نمونه را چینش می کنند

شکل(3-14) قرص تهیه شده از نمونه رس یا شیل

شکل(3-15) نحوه چیدمان محل نمونه وسیال مورد نظر

 محفظه نمونه را بر روی یک پایه ای قرار می دهند که این پایه دارای همزن مغناطیسی و گرم کن نیز هست ضمن اینکه در بالای آن یک واحد سنجش اندازه های میکرومتری(LVDT) وجود دارد (شکل3-16) این دستگاه دارای 8 سل( محل نمونه) می باشد.

شکل(3-16) نمای پایه سل دستگاه تورم سنج که دارای همزن وگرمکن می باشد

هنگامی که جهت شروع آزمایش قرص تهیه شده از شیل را در آنها قرار می دهیم و این قرص ها با گل حفاری تماس پیدا می کنند، مبدل تفاضلی متغیر خطی میزان انبساط قرص را در جهت عمودی اندازه گیری کرده و این اطلاعات به عنوان تابعی از زمان از طریق سیستم ثبت داده ها ذخیره می شوند.

در این روش مقدار تورم نمونه شیل را نسبت به زمان می سنجند. با مجاور قرار دادن  یک نمونه شیل با سیالات مختلف می توان تفاضل میزان تورم نمونه را در سیالات مذکور بررسی وسیال مناسب وپایدار کننده را انتخاب نمود. دیگر کاربرد این دستگاه این است که می توان با ثابت نگه داشتن نوع سیال محفظه ها، نمونه های متفاوتی از شیل ها را با هم مقایسه نمود ومیزان فعالیت تورمی نمونه ها را مشاهده کرد.

در صنعت حفاری برای آزمایش سیالات با ترکیبات جدید پایدار کننده تورم شیل ها، از دستگاه تورم سنج استفاده می شود. وعملکرد سیال یا ترکیب جدید را با شرط ثابت بودن نمونه رس استفاده شده مورد بررسی قرار می دهند. داده های هر کدام از نمودارها از یک پایه دستگاه یا سل دریافت می شوند. این داده ها تغییر ارتفاع میکرومتری اندازه گیر پایه ها می باشد که بوسیله نرم افزاری نسبت به ارتفاع اولیه سنجیده می شود و در نهایت  داده ها به صورت درصد تورم نسبت به زمان داده می شود.

3-2-6-1 روش کار با دستگاه تورم سنج خطی:

1)   تهیه قرصهای بنتونایتی( مدل پذیرفته شده ی این تحقیق از حساسترین شیل موجود) به وزن 10 گرم در شرایط6000 پوند بر اینچ مربع و30دقیقه  زمان با شرایط یکسان جهت همه تستها( تصویر وطرز تهیه قرص ها در مطالب پیشین آمده است)

2)   قرار دادن قرص های بنتونایتی درون سل های چهارگانه وتنظیم نمودن و صفر نمودن دستگاه با استفاده از نرم افزار مربوطه بدین طریق:

الف) قرار دادن قرص ها درون سل ها (شکل3-17)

شکل (3-17) قرار دادن قرص های بنتونایتی درون سل

ب) قرار دادن سل بر روی پایه مخصوص دستگاه (شکل3-16)

ج) تنظیم نرم افزار مربوطه(شکل 3-18).

نرم افزار مربوطه 8 سل را پشتیبانی می نماید که در حال حاضر چهار سل از آن به نرم افزار وصل می باشند هر کانال (سل) باید قبل از انجام تست صفر شوند. روی دکمه Zero  کلیک کرده و بعد با تکان دادنLVDT  (در تصویر قبلی مشخص شده)کلید Start  فعال می شود. به محض فعال شدن کلیدStart   کلید Apply  را کلیک می نماییم. گراف های حاصله که نشان دهنده میزان تورم  بر حسب درصد افزایش حجم با زمان است .

شکل (3-18) صفحه نرم افزار مربوط به دستگاه تورم سنج خطی

1)   تهیه سیال های مختلف جهت هر سل

2)   سل های چهارگانه را به یک اندازه(120میلی لیتر) بوسیله سرنگ60 سی سی واز طریق روزنه بالایی سل از آب مقطر پر می نماییم

3)   دستگاه را تا زمان ثابت وخطی شدن نمودارتورم راه اندازی کرده ودر پایان نمودار حاصله را ذخیره می نماییم.

نکته: به دلیل پشتیبانی دستگاه از چهار سل، محلولهای ساخته شده فوق ، به گروه های چهار تایی تقسیم وهر گروه در یک بازه زمانی جداگانه ای بررسی می شوند.

ترانسدیوسر ولتاژی و جریانی، دستگاه میگر، تایمر و انواع کنتورهای تک فاز و سه فاز

·         ترانسدیوسر ولتاژی و جریانی

وظیفه ای که ترانسدیوسرها با یک ورودی اعم از جریانی یا ولتاژی بر عهده دارد  این است که از ثانویه ترانس ولتاژ یا جریان تغذیه شده و در خروجی خود یک مقدار DC در حد میلی آمپر در اختیار مصرف کننده قرار دهد. هدف از این خروجی، قابل انتقال کردن جریان یا ولتاژ تبدیل شده در حد میلی آمپر تا مکان های دور دست است. واضح است که 5 آمپر ثانویه یک ترانس جریان یا 100 ولت ثانویه یک ترانس ولتاژ نمی تواند به اتاق کنترلی که در 500 متری قرار دارد انتقال یابد، این جاست که ترانسدیوسر معنی پیدا می کند. تصور کنید که ثانویه 5 آمپر یک ترانس جریان یک ترانسدیوسر جریان را تغذیه می کند.

در این حالت ترانسدیوسر یک جریان 20 میلی آمپر را در خروجی خود ظاهر خواهد کرد. ترانسدیوسرها اغلب 20 میلی آمپر را به ازای ورودی نامی خود در خروجی ظاهر می کنند. ولی اگر جریان ثانویه ترانس جریان صفر شود، می توانیم  از ترانسدیوسر انتظار داشته باشیم صفر میلی آمپر یا چهار میلی آمپر را در خروجی خود ظاهر نماید. اگر از ترانسدیوسر بخواهیم 4 میلی آمپر به ازای ورودی صفر از خود ظاهر نماید، باید ترانسدیوسر تغذیه مجزا داشته باشد در این صورت لازم است برای سازنده مشخص کنیم که تغذیه چقدر باشد. ترانسدیوسرهایی که صفر میلی آمپر به ازای ورودی صفر در خروجی خود ظاهر می کنند امکان دارد از ورودی خود تغذیه شود و تغذیه مستقلی نداشته باشند.

اغلب تصور می کنند که باید نسبت تبدیل ترانس جریان یا ولتاژ را برای سازنده ترانسدیوسر مشخص کرد در حالی که این طور نبوده و ترانسدیوسر از خود هیچ نشانگری ندارد که نشان دهد مثلاً 20 میلی آمپر مترادف با چه کمیت واقعی است. اما اگر بخواهیم از خروجی یک ترانسدیوسر در اتاق فرمان قرائتی داشته باشیم آن جا باید به سازنده اعلام کنیم که آمپرمتری نیاز داریم که به ازای 20 میلی آمپر، 100 آمپر و به ازای 4 میلی آمپر صفر را نشان دهد. البته خروجی 4 به 20 میلی آمپر ترانسدیوسرها اغلب برای کنترل پردازش کاربرد دارند تا قرائت در اتاق فرمان.

·         دستگاه میگر

دستگاه میگر از دستگاه های اندازه گیری الکتریکی است که در جهت تشخیص اتصال زمین و اتصال کوتاه و هم چنین عیب یابی کابل کاربرد دارد. با اندازه گیری جداگانه هر کابل، در صورتی که اتصال زمین بین کابل و زمین رخ نداده باشد، مقاومت نمایش داده شده توسط میگر بی نهایت خواهد بود و در صورت بروز اتصال زمین، دستگاه میگر مقاومتی را نشان می دهد.

زمانی که ترانسفورماتوری در خطوط توزیع به عللی خراب می شود، آن را به قسمت تعمیرگاه ترانس انتقال می دهند و سپس آزمایش هایی که اغلب موقعی که سیم پیچ سوخته و یا قطع است آزمایش اندازه گیری مقدار مقاومت اهمی سیم پیچ ها و میزان عایق سیم پیچ ها نسبت به بدنه است. طریقه کار میگر بدین صورت است که با چرخاندن دستۀ محرک یا همان هندل دستی، دستگاه شروع به تولید ولتاژ DC می کند.

سیم های مثبت و منفی میگر به سیم پیچ معیوب که متصل باشد با اعمال این ولتاژ به آنها، مقاومت اندازه گیری می شود و هر چه عقب تر به سمت بی نهایت برود عایق بهتری خواهیم داشت. اگر به سمت صفر میل کند مقاومت کمتری خواهیم داشت.

بر روی دستگاه میگر رنجی وجود دارد که بر روی آن ولتاژهای 1250، 2500 و 5000 نوشته شده است که به طور معمول رنج 2500 را برای اتصال سیم پیچ فشار ضعیف به بدنه و رنج 5000 را برای سیم پیچ فشار قوی و بدنه بکار می برند.

·         تایمر

تایمر یکی از وسایل فرمان دهنده در مدارهای کنترل اتوماتیک است که وظیفۀ کنترل مدار را برای مدت زمانی معین برعهده دارند. ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲرود ﻛﻪ ﻳﻚ مدار ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﭘﺲ از گرفتن فرمان ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر کند ﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ از ﻛﺎر ﺑﻴﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، در ﻣﺪارات ﺑﺮق ﺻﻨﻌﺘﻲ از ﺗﺎﻳﻤﺮ ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد.

·         انواع کنتورهای تک فاز و سه فاز

 

خود ارزیابی

خودارزیابی

خودارزیابی EFQM  ، یک بازنگری جامع و منظم از فعالیت‌ها و عملکرد یک سازمان با استفاده از مدل تعالی سازمانی EFQM می باشد.

روش های خودارزیابی سازمان بر مبنای مدل تعالی سازمانی EFQM  شامل خود ارزیابی به روش پرسشنامه EFQM ،  کارگاهی ، پروفرما ، شبیه سازی جایزه و روش های تلفیقی خود ارزیابی می باشد

در خودارزیابی نقاط قوت و فرصت های بهبود بصورت نظامند توسط پرسنل آموزش دیده  مشخص می نماید . در فرآیند خود ارزیابی EFQM ، سازمان تصویر خود را مشاهده می نماید

چگونه نقاط قوت و فرصت های بهبود سازمان را شناسایی نماییم ؟

روش های خود ارزیابی EFQM چه می باشند ؟

کدام روش خودارزیابی EFQM برای سازمان ما مناسب تر می باشد ؟

روش های خودارزیابی EFQM

روش های خود ارزیابی که سازمان‌ها می‌توانند از آنها یا از ترکیبی از آنها برای ارزیابی عملکرد خود و دستیابی به نقاط قوت و فرصت های بهبود استفاده نمود، عبارتند از :

خودارزیابی EFQM با روش پرسشنامه‌ ( رویکرد پرسشنامه EFQM  )

خودارزیابی

انواع پرسشنامه های مورد استفاده جهت خودارزیابی EFQM :

-پرسشنامه اختصاصی که با توجه به بخش های مختلف سازمان و معیارهای مدل تعالی سازمانی توسط تیم خود ارزیابی طراحی می گردد .

-پرسشنامه استاندارد ، با سوالاتی مشخص با توجه به معیارهای مدل تعالی سازمانی که توسط EFQM پیشنهاد شده است .

جهت اطلاع از مراحل پیاده سازی خودارزیابی پرسشنامه بر روی پیاده سازی خودارزیابی تعالی کلیک نمایید.

مراحل پیاده سازی خودارزیابی

مزایای رویکرد خودارزیابی EFQM با روش پرسشنامه EFQM

سرعت و سهولت در استفاده رویکرد پرسشنامه

مشارکت بسیاری از افراد در سطوح سازمان در فرآیند خود ارزیابی پرسشنامه

دریافت بازخوردها از بخش ها و سطوح مختلف سازمانی

دانلود فایل پرسشنامه EFQM از طریق لینک زیر امکان پذیر می باشد برای دانلود پرسشنامه EFQM بر روی دکمه زیر کلیک نمایید

پرسشنامه تعالی سازمانی

خودارزیابی EFQM  با رویکرد کارگاهی

مزیت خودارزیابی با رویکرد کارگاهی ، مشارکت فعال مدیران و افراد کلیدی اجرا کننده خودارزیابی EFQM می باشد اعضا تیم مدیریتی در فرآیند خود ارزیابی مسئول جمع‌آوری داده‌ها و ارائه شواهد جمع‌آوری‌شده در جلسه  می‌باشند. این کار آغازی برای دستیابی به اتفاق نظر در تیم خود ارزیابی می باشد . تجربه نشان داده است که حداقل دو نفر از کارکنان که به عنوان ارزیاب، کاملاً آموزش دیده باشند، برای تسهیل این فرآیند مورد نیاز هستند.

در حالت ایده آل ، یکی از ارزیابان باید از واحدی باشد که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و ارزیاب دیگر از سایر بخش‌های سازمان و یا سازمانی دیگر، مثلاً یک مشاور مدیریت در فرآیند خود ارزیابی باشد .

اجزای فرآیند رویکرد کارگاهی عبارتند از: آموزش، جمع‌آوری داده‌ها، کارگاه امتیازدهی تهیه برنامه های بهبود و بازنگری نحوه پیشرفت برنامه های اجرایی  .

مزایای رویکرد کارگاهی

روش عالی برای آشنایی  تیم مدیریت  به مدل تعالی EFQM و کسب تعهد در اجرای مدل تعالی سازمانی EFQM

فرصت تیم سازی برای تیم مدیریت بوجود می آید .

تعیین نقاط قوت و فرصت های بهبود با بحث و تبادل نظر بین اعضای تیم مدیریت

توافق مدیران به خروجی های فرآیند خودارزیابی EFQM ، الویت بندی برنامه های بهبود و برنامه های اجرایی بهبود ها و احساس مسئولیت آنها .

از نقاط قوت و فرصت های بهبود  فهرستی بوجود آمده که باعث ایجاد برنامه های اجرایی می گردد

 رویکرد فرآیند خودارزیابی EFQM  ، پروفرما

یکی از راه‌های کاهش حجم کار، در مقایسه با رویکرد شبیه‌سازی جایزه، رویکرد پروفورما می باشد . به عنوان مثال، یک صفحه برای هر یک از زیر معیارهای مدل تعالی سازمانی EFQM در نظر گرفته و توضیحات داده شده درباره اجزای زیر معیارها در بالای صفحه و نکات راهنما ( زمینه های قابل بررسی )  به آن در زیر توضیحات مزبور درج گردد. بقیه صفحه به بخش‌هایی برای ذکر موارد نقاط قوت و زمینه‌های قابل بهبود و شواهد عینی تقسیم می‌شود.

مستندات خود ارزیابی را می‌توان توسط افراد یا تیم هایی در درون سازمان فراهم نمود و توسط ارزیابان آموزش دیده مورد ارزیابی قرار داد و یا گروه مزبور می‌تواند فعالیت ارزیابی را بر اساس مسئولیت‌هایش انجام دهد.

برای بررسی نتایج خود ارزیابی می‌توان از گروه‌های خارج از سازمان نیز استفاده نمود. برای سازمان‌های بزرگتر که شامل چندین واحد هستند، می‌توان اطلاعات واحدهای مختلف را جمع‌آوری نموده و نقاط قوت و زمینه‌های قابل بهبود مشترک را مشخص نمود.

مزایای رویکرد پروفرما

فرآیند جمع آوری اطلاعات ، مستنداتی مبتنی بر واقعیت فراهم می نماید

رویکرد پروفورما نقاط قوت و فرصت های بهبود فهرست می نماید

رویکرد پروفورما از لحاظ دقت ، نزدیک به روش شبیه سازی جایزه می باشد

در رویکرد پروفرما بسیاری از افراد در سطوح و بخش های مختلف سازمان در فرآیند جمع آوری اطلاعات مشارکت می نمایند

عموما خود ارزیابی با رویکرد پروفورما بصورت تلفیقی با روش کارگاهی اجراء می گردد .

رویکرد خودارزیابی EFQM با روش شبیه‌سازی جایزه

این رویکرد ارزیابی بر مبنای مدرکی با عنوان ” اظهارنامه ” می باشد. پس از تهیه اظهارنامه، یک گروه آموزش‌دیده از ارزیابان آن را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. برای ارزیابی یک واحد می‌توان ارزیابان را از سایر بخش‌ها یا واحدهای فرعی سازمان بکار گیرد. اگر کل سازمان مشمول ارزیابی قرار می‌گیرد، می‌توان از برخی از ارزیابان خارجی نیز استفاده کرد

امتیازدهی در رویکرد خود ارزیابی شبیه سازی جایزه بر اساس منطق رادار می باشد.

مزایای خودارزیابی EFQM با رویکرد شبیه سازی جایزه

رویکرد شبیه سازی جایزه  روشی سریع و موثر برای انعکاس عملکرد سازمان می باشد

رویکرد شبیه سازی جایزه  نقاط قوت و فرصت های بهبود سازمان را مشخص می نماید.

رویکرد شبیه سازی جایزه  امتیاز دقیق سازمان را مشخص می نماید

بازدید محل و ارائه گزارش بازخور ارزیابی توسط تیم ارزیاب ، دو گام دارای ارزش افزوده و سودمند می باشد

رویکرد شبیه سازی جایزه  یک فرصت عالی برای مشارکت و ارتباطات سازمانی در طی فرآیند جمع آوری اطلاعات ایجاد می نماید

رویکرد شبیه سازی جایزه یک راه آسان بمنظور مقایسه فرآیند ها و نتایج با بهترین های صنعت میباشد .

رویکرد تلفیقی خود ارزیابی

سازمان می تواند هر یک از رویکرد های خود ارزیابی EFQM  را بصورت تلفیقی استفاده نمایند

رویکرد پرسشنامه -کارگاهی  و رویکرد پروفرما – کارگاهی مهمترین رویکرد های تلفیقی مورد استفاده در فرآیند خود ارزیابی EFQM می باشد

جهت انتخاب مناسب ترین رویکرد خودارزیابی EFQM برای سازمان خود باید به نکات زیر توجه نمود :

وضعیت استقرار سیستم ها و مدل های مدیریتی در سازمان ، در صورتی که سازمان موضوعات مدیریتی را به تازگی استقرار نموده است پیشنهاد می گردد روش خود ارزیابی پرسشنامه  یا پرسشنامه کارگاه جهت خود ارزیابی استفاده گردد .

وضعیت  سطوح مشارکت کنندگان در فرآیند خودارزیابی نظیر : رده مدیران یا تمامی کارکنان در فرآیند خودارزیابی EFQM

پس از انجام خودارزیابی تعالی سازمانی به یکی از روش های فوق ، گزارش خودارزیابی تعالی باید توسط ارزیابان تعالی آماده شود ، فرصت های بهبود شناسایی شده در فرآیند خودارزیابی EFQM الویت بندی شده و با توجه به صلاحدید مدیریت برنامه ریزی و اجراء می شود.